«Σ’ αυτά τα χρόνια άλλαξε του τραγουδιού η μορφή.
Ο έρωτας ξεχάστηκε, μπήκε ξανά στην μπάντα.
Και μες σε πόλεις και χωριά και σε κάθε κορφή
νέα τραγούδια ακούστηκαν: τραγούδια του σαράντα»
Σοφία Βέμπο
Η Εθνική Επέτειος της 28ης Οκτωβρίου, πέρα από την εξιστόρηση βασικών ιστορικών γεγονότων, που είναι σημαντικό να γνωρίζει κάθε Έλληνας, αποτελεί και μία θαυμάσια ευκαιρία να καταλάβουν τα μικρά παιδιά πόσα πολλά πράγματα μπορούν να καταφέρουν οι άνθρωποι όταν είναι ενωμένοι και συνεργάζονται για να πετύχουν έναν κοινό σκοπό.
Χρησιμοποιώντας απλές λέξεις η παιδαγωγός ξεκινά με τη διήγηση των γεγονότων. Μπορεί να βασιστεί στο ακόλουθο κείμενο.
Στη μικρή μας χώρα που λέγεται Ελλάδα, πριν από αρκετά χρόνια ξέσπασε ένας μεγάλος πόλεμος.
Οι Έλληνες της Ελλάδας ήθελαν να ζουν ελεύθεροι στη χώρα μας. Όπως ακριβώς και εμείς σήμερα. Σε άλλες χώρες όμως τα πράγματα ήταν δύσκολα. Πόλεμος ξεσπούσε γιατί πρώτα οι Ιταλοί και μετά οι Γερμανοί θέλησαν παντού να κυριαρχήσουν, την αγάπη για ειρήνη επέλεξαν να αγνοήσουν.
Όταν λοιπόν οι Ιταλοί ζήτησαν τη χώρα μας να πάρουν, οι Έλληνες είπαν: ΟΧΙ και έτσι ξεκίνησαν να πολεμούν για να συνεχίσουν να είναι ελεύθεροι. Αυτό έγινε στις 28 Οκτωβρίου του 1940.
Η Ελλάδα, τι πιστεύετε, νίκησε;
Ναι νίκησε! Λίγα χρόνια μετά ελευθερώθηκε και όλοι ήταν πολλοί χαρούμενοι, που τα είχαν καταφέρει.
Ερωτήσεις κατανόησης, αφορμές για συζήτηση
Πού βρίσκεται η Ελλάδα; Δείχνουμε την Ελλάδα σε έναν παγκόσμιο χάρτη ή σε μια Υδρόγειο Σφαίρα.
Τι σημαίνει ελευθερία; Ένας τρόπος να εξηγήσουμε την έννοια της ελευθερίας στα μικρά παιδιά είναι να διατυπώνουμε προτάσεις που ξεκινούν με η φράση: Είμαι ελεύθερος να…. / μπορώ να….. Τονίζουμε ότι τα πράγματα που είμαστε εμείς ελεύθεροι να κάνουμε δεν πρέπει να βλάπτουν, να ενοχλούν ή να κάνουν κακό στους άλλους.
Σε τι είπαν «ΌΧΙ» οι Έλληνες;
Τι σημαίνει πόλεμος; Γιατί είναι σημαντικό να έχουμε ειρήνη και όχι πόλεμο; Κάνουμε μία αντιπαράθεση των αρνητικών του πολέμου και των θετικών της ειρήνης. Εστιάζουμε στα συναισθήματα ή στον τρόπο ζωής των ανθρώπων και της οικογένειας.
Έλληνες ενωμένοι. Ο καθένας με τον τρόπο του αγωνίζεται για την ελευθερία
Συζητάμε με τα παιδιά και εξηγούμε ότι οι Έλληνες τελικά στον πόλεμο του 1940 νίκησαν για πολλούς λόγους. Ο βασικότερος ήταν ότι ήθελαν όλοι να είναι ελεύθεροι και να μην υποδουλωθούν σε κάποια άλλη χώρα. Ένας άλλος λόγος ήταν ότι ο καθένας πρόσφερε ό,τι μπορούσε και όλοι μαζί συνεργάστηκαν για να τα καταφέρουν. Κουβεντιάζουμε αναλυτικότερα τι πρόσφερε ο καθένας.
Ραδιόφωνο και εφημερίδες της εποχής
Όσοι εργάζονταν στο ραδιόφωνο ή στις εφημερίδες της εποχής ενημέρωναν τον κόσμο και του έδιναν κουράγιο. Από αυτά τα μέσα, έμαθαν ότι ο πόλεμος ξεκινά και ό,τι άλλο συνέβαινε.
Τα παιδιά ακούν το 1ο πολεμικό ανακοινωθέν (https://www.youtube.com/watch?v=Q7BIna2GQpA) και βλέπουν φωτοτυπημένες αναπαραγωγές των εξώφυλλων από εφημερίδες της εποχής.
Με την καθοδήγηση της παιδαγωγού χωρίζονται σε ρόλους. Κάποιοι είναι εργαζόμενοι στον ραδιοφωνικό σταθμό ή δημοσιογράφοι στην εφημερίδα και γράφουν τα άρθρα τους, άλλοι μοιράζουν τις εφημερίδες στον κόσμο ή τις κολλούν στον τοίχο και άλλοι διαβάζουν ή ακούν τις ειδήσεις.
Τραγούδια της εποχής
Στο ραδιόφωνο εκείνης της εποχής πολλοί καλλιτέχνες τραγούδησαν για να δώσουν θάρρος σε όσους πολεμούσαν. Η Σοφία Βέμπο μια γνωστή τραγουδίστρια της εποχής είπε πολλά τραγούδια που γνωρίζουμε ακόμα και σήμερα. Τα παιδιά μαθαίνουν κάποια από αυτά.
Βάζει ο Ντούτσε τη στολή του. https://www.youtube.com/watch?v=H3wsCLJ5ePc
Παιδιά της Ελλάδος παιδιά. https://www.youtube.com/watch?v=l8JzuSXs0GU
Όλοι επίσης με πάθος τραγουδούσαν τον Ύμνο στην Ελευθερία, τον Εθνικό μας Ύμνο.
Εθνικός Ύμνος. https://www.youtube.com/watch?v=Nycr4mxwDA8
Οι άντρες φεύγουν για να πολεμήσουν
Οι άντρες, νέοι σε ηλικία ή μπαμπάδες, αποχαιρετούν τις οικογένειες τους και φεύγουν να πολεμήσουν στα βουνά.
Τα παιδιά παρατηρούν τις δύο φωτογραφίες. Προβληματίζονται γιατί όταν έφευγαν για τον πόλεμο κάποιοι χαμογελούσαν. Σκέφτονται ποιες δυσκολίες συνάντησαν όταν βρισκόντουσαν μακριά.
Οι γυναίκες βοηθούν
Εξηγούμε στα παιδιά ότι οι γυναίκες κατά τη διάρκεια του πολέμου βοηθούσαν με πολλούς τρόπους. Έπλεκαν ζεστά ρούχα για να μην κρυώνουν οι στρατιώτες, έφτιαχναν ή μετέφεραν φαγητό, φρόντιζαν τα μικρά παιδιά και πολλές εργάστηκαν ως νοσοκόμες για να φροντίσουν τους τραυματίες. Τα παιδιά παρατηρούν τις φωτογραφίες. Επιλέγουν και αναλαμβάνουν θεατρικούς ρόλους για αντρικές ή γυναικείες δραστηριότητες και τους αποδίδουν συμβολικά. Για παράδειγμα, ετοιμάζονται για να φύγουν για τον πόλεμο και λένε αντίο στις οικογένειές τους, μαγειρεύουν φασολάδα, ράβουν ρούχα ή φροντίζουν τους τραυματίες.
Και τα παιδιά;
Συζητάμε ότι τα παιδιά στα χρόνια εκείνα είχαν αρκετά δύσκολη ζωή. Όμως έπαιζαν με παιχνίδια, διαφορετικά από αυτά που έχουμε σήμερα, πήγαιναν σχολείο και βοηθούσαν με τις δουλειές.
Φύλλα εργασίας
Παρέχονται 3 φύλλα εργασίας.
Το πρώτο φύλλο περιλαμβάνει ασπρόμαυρες φωτογραφίες της εποχής και τα παιδιά παρατηρώντας τες καλούνται να ενώσουν με μια γραμμή εκείνες, που έχουν παρόμοιο θέμα. Τα θέματα είναι : 1. Αποχαιρετισμός, 2. Οι άντρες φεύγουν για τον πόλεμο, 3. Οι γυναίκες βοηθούν 4. Η ελληνική σημαία.
Το δεύτερο φύλλο εργασίας αφορά στην ελληνική σημαία. Με σκοπό να παρατηρήσουν πιο διεξοδικά τον σχεδιασμό της, ενώνουν τα τρία κομμάτια και τα κολλούν σε χαρτόνι. Έπειτα χρωματίζουν σύμφωνα με το υπόδειγμα.
Το τρίτο φύλλο εργασίας, συμπληρώνεται αφού πραγματοποιηθεί η συζήτηση για τον εορτασμό της συγκεκριμένης Εθνικής Επετείου.
Και κάτι ακόμα!
Οι φωτογραφίες που παρέχονται στο συγκεκριμένο άρθρο μπορούν να εκτυπωθούν (3 φωτογραφίες σε χαρτί μεγέθους Α4) και να δεθούν έτσι ώστε η παιδαγωγός να δημιουργήσει ένα μικρό βιβλιαράκι, που θα μπορεί να δείχνει στα παιδιά κάθε χρόνο! Παρέχεται το αρχείο για την εκτύπωσή τους.
